Σίγουρα το πρώτο πράγμα που σκέφτεται κάποιος όταν ακούει για ψυχανάλυση κι αγάπη, είναι το Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα που επηρεάζει τη σεξουαλική έλξη. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό…
Η ψυχαναλύτρια Lucie Cantin ( Ψυχίατρος στη Φροϋδική Σχολή Ψυχανάλυσης στο Κεμπέκ του Καναδά) έχει πει για την (ερωτική) αγάπη: «όταν είσαι ερωτευμένος με κάποιον-α, στην ουσία είσαι ερωτευμένος με την εικόνα που πιστεύεις ότι έχει ο άλλος για εσένα, δηλαδή την εικόνα σου που αντανακλάται στον άλλον…. Όταν αυτή η εικόνα χαλάσει….. και αντιμετωπίσεις τον πραγματικό άλλον, τότε ίσως έχουμε χωρισμό…» ΄
Το πρώτο μας αντικείμενο αγάπης
Το πρώτο αντικείμενο αγάπης, κοινό και για τα δύο φύλα, είναι ο πρώτος άνθρωπος που θα τα φροντίζει, συνήθως δηλαδή η μητέρα. Για να το πούμε απλά, η σχέση που αναπτύσσουμε με αυτό το πρώτο «αντικείμενο αγάπης» αποτελεί τα θεμέλια του τρόπου και της ικανότητάς μας να αγαπάμε, να δείχνουμε συναισθήματα και να ερωτευόμαστε αργότερα στη ζωή. «Μαθαίνουμε» πως είναι η αγάπη από τη σχέση μας με τους γονείς μας και από τη σχέση που βλέπουμε να έχουν οι γονείς μας μεταξύ τους, κι αυτή η «μάθηση» εντυπώνεται βαθιά μέσα μας, αποτελώντας κομμάτι του ασυνείδητου εαυτού μας. Οι γονείς μας είναι οι πρώτοι άνθρωποι που αντανακλούν πίσω σε μας του πόσο αξίζουμε να μας αγαπούν, πόσο ασφαλές είναι να μας αγαπούν και πόσο σημαντικό είναι να αγαπάς και να αγαπιέσαι.
Επιλέγουμε ποιον θα ερωτευτούμε?
Σύμφωνα με την ψυχανάλυση, ναι. Αλλά όχι με πρόθεση, ελεγχόμενα και με τη λογική, όπως παίρνουμε άλλες αποφάσεις στη ζωή μας. Αλλά με έναν ασυνείδητο, μυστήριο και «λαβυρινθώδη» τρόπο. Για αυτό το λόγο έρχονται πολλοί για Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία θέλοντας να δουλέψουν πάνω στην κατανόηση και βελτίωση των ερωτικών τους σχέσεων.
Πιο συγκεκριμένα, ο Φρόιντ μιλά στο έργο του «Εισαγωγή στο Ναρκισσισμό», ότι υπάρχουν δύο είδη επιλογής του «ερωτικού μας αντικειμένου»:
- Ο ναρκισσιστικός τρόπος επιλογής ερωτικού αντικειμένου, που είναι όταν αγαπάμε κάποιον ο οποίος είναι σαν κι εμάς, ή είναι όπως είμασταν παλιότερα, ή είναι όπως ιδανικά θα θέλαμε να είμαστε εμείς.
- Ο προσκολλητικός τρόπος επιλογής ερωτικού αντικειμένου, που είναι όταν αγαπάμε «τη γυναίκα που μας τρέφει» ή «τον άντρα που μας προστατεύει» κι όλους όσους ακολουθούν παίρνοντας τη θέση τους, τους αναπληρώνουν.
Θέτοντάς το με όσο απλά λόγια γίνεται, όταν ερωτευόμαστε κάποιον, ερωτευόμαστε μια εικόνα αυτού του κάποιου που αντανακλά κάτι σχετικό με μας ή μας θυμίζει (η εικόνα) κάποιον άλλον που αγαπούσαμε ή θαυμάζαμε στο παρελθόν. Μερικές φορές ερωτευόμαστε με αυτό που ποτέ δεν είχαμε αλλά πάντα επιθυμούσαμε διακαώς να έχουμε, με μια εξιδανικευμένη ή κολακευτική βερσιόν του εαυτού μας (από εκεί προέρχεται και η έκφραση «τα αντίθετα έλκονται»), με κάποιον που μας κάνει να νιώθουμε σημαντικοί και μας φροντίζει.
Και ιδανικά μιλώντας, το συναίσθημα του να είσαι ερωτευμένος με κάποιον, είναι ένα συναίσθημα που έχεις για κάποιον με τον οποίο υπάρχει αμοιβαία έλξη, και με τον οποίο τα λόγια δεν είναι πάντα απαραίτητα για να νιώσεις ότι σε καταλαβαίνει, σε αποδέχεται, σε νοιάζεται και σε φροντίζει.
Στην πραγματικότητα όμως τα πράγματα είναι αρκετά πιο πολύπλοκα από τα προαναφερθέντα…
(Σχετκό link: https://blogs.psychcentral.com/practical-psychoanalysis/2015/03/what-psychoanalysis-says-about-love/)